WESSEL ILCKEN

Wessel Ilcken

Drummer Wessel Ilcken (Hilversum, 1 december 1923 – Utrecht, 13 juli 1957) heeft in zijn korte leven veel betekend voor de Nederlandse jazz. Met zijn lichte, persoonlijke manier van drummen is hij een belangrijke pionier van de moderne jazz in ons land. De Amerikaanse drummer Jo Jones is een van ...
Volledige biografie...

Instrumenten

drums

Genoemd in de biografie van

1924   Rita Reys
1945   Lex van Spall
1946   Piet van Dijk (1)
1946   Rita Reys
1947   Ado Broodboom
1947   Jerry van Rooyen
1952   Toon van Vliet
1954   Cees Slinger
1954   Pim Jacobs
1954   Rita Reys
1955   Ack van Rooyen
1955   Rob Pronk (1)
1956   Herman Schoonderwalt
1956   Piet Noordijk
Meer resultaten... Minder resultaten

Biografie Wessel Ilcken

Drummer Wessel Ilcken (Hilversum, 1 december 1923 – Utrecht, 13 juli 1957) heeft in zijn korte leven veel betekend voor de Nederlandse jazz. Met zijn lichte, persoonlijke manier van drummen is hij een belangrijke pionier van de moderne jazz in ons land. De Amerikaanse drummer Jo Jones is een van zijn eerste voorbeelden. Later zal Miles Davis' Birth Of The Cool een grote invloed hebben. Maar hoe cool hij ook speelt, swing blijft altijd een belangrijk element in zijn stijl. Afgezien van enkele lessen als jongetje van Kees Kranenburg, de slagwerker van The Ramblers, is Ilcken autodidact. Na de oorlog treedt hij in dienst bij het orkest van tenorsaxofonist Piet van Dijk, waar zijn vrouw Rita Reys zangeres is. Met Piet van Dijk toeren ze door Spanje en Noord-Afrika. In 1950 beginnen ze het Rita Reys Sextet, dat veel succes boekt met optredens in Groot-Brittannië en op Amerikaanse militaire bases in Europa en Noord-Afrika. In januari 1953 vertrekken Wessel Ilcken en Rita Reys naar Zweden, waar ze vele optredens hebben en platen opnemen met saxofonist Lars Gullin. Terug in Nederland maakt hij de Amsterdamse club Sheherazade tot de vaste uitvalsbasis van de Wessel Ilcken Combo. Ook speelt Ilcken een belangrijke rol op de Jazz Behind The Dikes-LP's, waarmee de Nederlandse moderne jazz zich vanaf 1955 manifesteert.

1923 - 1940

Wessel Ilcken groeit op als enig kind bij zijn moeder in Hilversum (zijn vader overlijdt voor zijn geboorte). Als kind krijgt hij makkelijk toegang tot de VARA-studio's, doordat zijn moeder er in de kantine werkt. Hij gaat vaak kijken bij de repetities van The Ramblers en maakt zo kennis drummer Kees Kranenburg, die hem een en ander bijbrengt. Verder leert hij vooral door naar Amerikaanse platen luisteren. Een van zijn eerste voorbeelden is Jo Jones (drummer bij Count Basie), door wiens vernieuwende, lichte spel hij zich laat inspireren. Later zal ook de cool jazz van Miles Davis' nonet een grote invloed zijn.

1940 - 1945

Aan het begin van de oorlog doet Ilcken een mislukte poging om via Zwitserland naar Engeland te ontkomen. Waarschijnlijk heeft hij aan deze tocht zijn levenslange nier- en blaasproblemen overgehouden. Vanaf 1942 verdient hij zijn brood als drummer. Zijn eerste werkgever is saxofonist Lex van Spall. In Hilversum ontmoet hij zangeres Rita Reys, die daar dan met verschillende orkestjes optreedt. Na de oorlog speelt Ilcken met Lex van Spall in een Hilversumse club en hij vraagt Rita Reys erbij. Op 2 november 1945 trouwen ze.

Rita Reys

1945 - 1950

In 1948 gaat Wessel Ilcken mee op tournee door Noord-Afrika met het orkest van Piet van Dijk, waarvan Rita Reys sinds 1947 de zangeres is. Aanvankelijk alleen als echtgenoot, maar wanneer drummer Martin Scherpenhuizen tijdens een engagement in Tanger ziek wordt en terug moet naar Nederland, neemt Ilcken de stokjes over.

1950

Wessel Ilcken en zijn vrouw besluiten hun eigen orkest op te richten. Op 1 april 1950 begint het Rita Reys Sextet in bar-dancing Palace op het Thorbeckeplein in Amsterdam. De bezetting is dan: Rita Reys (zang), haar broer Karel Reys (altsaxofoon), B. Lauw (elektrische gitaar en klarinet), Harry de Groot (piano, accordeon en vibrafoon), Dub Dubois (contrabas) en Wessel Ilcken (drums). Later dat jaar volgt een succesvolle tournee door Groot-Brittannië en langs Amerikaanse militaire bases in Duitsland, Oostenrijk, Italië en Noord-Afrika. De bezetting van het sextet verandert nog: Harry de Groot maakt plaats voor pianist Arie Roos, Dub Dubois wordt vervangen door Henk Jongeleen en later Hans van Rossem, en in de plaats van gitarist B. Lauw komt een tenorsaxofonist, eerst Joop Ayal en later Toon van Vliet.

1953

Wessel Ilcken en Rita Reys stoppen met het sextet en vertrekken naar Zweden, waar ze veel optredens doen. Hier maakt Ilcken zijn eerste platen, als begeleider van Rita Reys, samen met de prominente Zweedse saxofonist Lars Gullin. In Zweden komen ze ook in contact met Amerikaanse jazzmusici zoals Quincy Jones, Art Farmer, Clifford Brown, Stan Kenton en Zoot Sims.

1954

Wessel Ilcken en Rita Reys zijn eind 1953 teruggekeerd naar Nederland, waar op 18 april 1954 hun dochter Leila wordt geboren. Ze maken de Amsterdamse club Sheherazade tot de vaste uitvalsbasis van de Wessel Ilcken Combo, zoals hun groep inmiddels is gaan heten, en daarmee tot het centrum van de moderne jazz in Nederland. Veel internationale jazzartiesten weten de club te vinden en komen na afloop van hun eigen optredens langs, om te luisteren of mee te jammen. Rudy Koopmans herinnert het zich twee decennia later in de Volkskrant als volgt: 'Amsterdam werd het hoofdkwartier van de modernisten en Wessel Ilcken werd het kloppend hart van de beweging. In 1955 startte Philips de serie Jazz Behind The Dikes met enkele opnamen van de Wessel Ilcken Combo, en daarmee werd de eigen identiteit van de Nederlandse jazz een feit.'

1955

In januari gaan vrijwel gelijktijdig twee platenprojecten met moderne Nederlandse jazz van start: Jazz From Holland op het Nederlandse Columbia-label en Jazz Behind The Dikes voor Philips. Op beide speelt Wessel Ilcken een belangrijke rol. Bij Jazz From Holland is hij de drummer van het Rob Pronk-trio, het Rob Madna-kwartet en de Dutch All Stars. Op de eerste Jazz Behind The Dikes-LP staan twee stukken van de Wessel Ilcken Combo, waarvan één met Rita Reys; ook speelt Ilcken hier drums in het Rob Madna-trio. Jazz Behind The Dikes boekt zoveel succes dat een tweede en een derde LP volgen, waarop Ilcken wederom prominent aanwezig is, onder meer met de Wessel Ilcken All Stars op deel 3.

Rob Madna Rob Pronk (1)

1956

Rita Reys vertrekt in april naar New York, onder meer om op uitnodiging van producer George Avakian plaatopnamen voor het grote Amerikaanse label Columbia te maken. Wessel Ilcken wil dolgraag mee, maar krijgt geen visum voor Amerika wegens drugsproblemen met Justitie. In november maakt hij in Nederland wel plaatopnamen met de Amerikaanse fluitist-saxofonist Herbie Mann. Ook speelt hij in september in Parijs mee op de LP Jazz On The Left Bank door een internationale groep met onder anderen de Franse pianist Martial Solal en de Amerikaanse trombonist Billy Byers. De lezers van het jazzblad Rhythme verkiezen Ilcken tot beste Nederlandse drummer.

1957

In maart maakt Ilcken te Koog aan de Zaan live-opnamen met de Amerikaanse tenorist-hoboïst Bob Cooper. In juni neemt hij vier nummers uit het repertoire van Louis Jordan op, waarin hij niet alleen drums speelt maar ook zingt. De muziek van deze EP wordt later toegevoegd aan heruitgaven (op LP en CD) van de Jazz Behind The Dikes-platen. Op 13 juli 1957 overlijdt Wessel Ilcken aan een hersenbloeding.

1963

Ter nagedachtenis aan de drummer en jazzambassadeur wordt de nieuw ingestelde Grote Prijs van de Nederlandse Jazz naar Wessel Ilcken vernoemd (in 1980 verandert de naam in Boy Edgar Prijs).

Foto's Wessel Ilcken

Audio/Video Wessel Ilcken